Timsah Hayvanı Hakkında Bilgi
Timsah, Reptilia (sürüngenler) sınıfının Crocodilia takımını oluşturan omurgalıların ortak adı.

Timsahlar vücut yapısı olarak kabaca iri bir keleri andıran hantal, yan sucul, yırtıcı hayvanlardır. Çok sayıda keskin koni biçimli dişle donanmış güçlü çeneleri, kısa bacakları, parmak aralan perdeli pençeye benzer ayaklan vardır. Kuyruklan uzun ve kalın, derileri kalın ve iri pulludur.

Crocodilia takımı üç familyaya ayrılır. Bunlardan Alligatoridae (alligatorlar ve kaymanlar) familyası dört cinsten yedi tür içerir. Ağız kapandığında altçene dişleri, üstçene dişlerinin içine girer. Crocodilidae (gerçek timsahlar) familyası üç cinsten 13 tür içerir. Ağız kapandığında alt ve üst çene dişleri birbirlerinin arasındaki boşluklara geçer. Gavialidae familyası gavyal adıyla tanınan tek bir türden oluşur. Son derece uzun burunlu olan bu hayvanın her çenesinde 22’den çok diş bulunur.

Timsahlar büyük ölçüde tropik, daha az olarak astropik bölgelerde yaşar. Tüm takım üyelerinin yaşam çevrimleri birbirine benzer. Yavru timsah yumurtadan çıktığında 20-25 cm uzunluğundadır. Timsahlar yaklaşık 10 yaşına ve 1,5 m uzunluğa ulaştıklarında cinsel olgunluğa erişir. Tim-sahlann doğadaki yaşam süresine ilişkin yeterli bilgi yoktur. Tutsak hayvanlar arasında 40 yılı aşkın yaşayan enderdir. Genelde ileri yaşlarda hareketsizliğin ve kötü beslenmenin doğal yaşam sürelerini kısalttığı düşünülmektedir.

Timsahlar geceleri etkinlik gösterir ve zamanlarının çoğunu suda geçirirler. Ama bazen karada uzun yolculuklar yaptıkları da bilinmektedir. Gündüzleri çoğu zaman su kenarlannda yatarak güneşlenirler. Güneşlenen gruplar kimi zaman büyük sayılara ulaşabilir. Ama bunun dışında timsahlar toplu davranış biçimleri göstermez, bireysel bir yaşam sürdürürler. Her birey kendisine bir bölge seçer ve bu bölgenin sınırlanna ulaşan komşularını güçlü bağırışlarla uyarır. Yaşamlarının ilk haftalannda önce solucan ve su böcekleri, sonra kurbağalar, daha sonra da balıklarla beslenirler, iyice irileşmiş olan bireyler su kuşları ve memelileri de yer. Ender olarak insan yedikleri bile olur.

Timsahlar kara hayvanlannı yakalamak için onlann su içtiği yerlerin kıyısında pusuya yatar ya da sürüklenen bir ağaç kütüğünü andıracak biçimde hareketsiz kalarak kendini suya bırakır ve yeterince yakınlarına gelen kurbanlannı sert bir kuyruk darbesiyle suya devirirler. Öldürdüğü avını tümüyle yiyemeyen bir timsah kalan parçaları kıyıda su düzeyinin hemen üstünde kazdığı ve derinliği birkaç metreyi bulabilen oyuğuna taşır. Amerika alligatoru (Alligator mississippiensis) ve Çin alligatoru (A. sirıensis) soğuk havalarda bu oyuklarda kış uykusuna yatar.

Timsahlar sürüngenler içinde en gelişmiş beyne sahip olan gruptur. Sık sık meraklandıklarını belirten davranışlar sergilemeleri ve kısmen eğitilebilir olmaları zekâlarının göstergesidir. Tümüyle bakım altında gelişen bazılannın sahiplerini tanıdıkları, korku ya da saldırganlık göstermedikleri, sahiplerinden yemek istedikleri ve kendileriyle oynanmasına izin verdikleri bilinmektedir.

Gavyal (Gavialis gangeticus) dışında timsah türlerinin erkeği ve dişisi arasında görünüş farkı yoktur. Çiftleşme su içinde gerçekleşir ve 10 dakika kadar sürer. Timsah yumurtaları kalın kabukludur. Dişinin yaşma ve iriliğine göre değişen yumurta sayısı 100’ü geçebilir. Bazı türlerin dişileri yumurtlamak için bir çukur kazarken bazı-lan da çamurdan küçük bir tepecik yapar. Yumurtalar çatlayana değin dişi yuvanın yakın çevresinde kalarak yumurtaları korur. Yuvaya bırakılan yumurtalar 2-3 ay içinde iyice gelişip yavrular yumurtadan çıkmaya hazır hale gelince dişi timsah yumurtalann üstüne örttüğü toprağı ve bitkisel maddeleri süpürerek yumurtaları açığa çıkanr. Ama bundan sonra hiçbir biçimde yavrularla ilgilenmez.

Timsahlann başlıca yaşama alanı bataklık, göl ve ırmaklardır. Yalnız deniz (tuzlu su) timsahı (Crocodilus porosus) deniz kıyıla-nnda yaşar, ara sıra kıyıdan kilometrelerce uzağa yüzebilir. Ayrıca deniz suyunun etkisinin sürdüğü yerlere kadar akarsu içlerine girer.

Timsahlann vücut yapısı yan sucul yaşama uyarlanmıştır. Güçlü kaslarla donanmış uzun kuyrukları hızlı yüzmeye uygundur. Burun delikleri, gözler ve kulak açıklıkları bir timsahın başında en yukarıda kalan noktalardır. Bu durum yüzerken gövdeleri ve başın geri kalan bölümü suya gömülse bile kolayca soluk alabilmelerini, çevreyi gözetleyip sesleri duyabilmelerini sağlar. Geceleri etkinlik gösteren birçok hayvan gibi timsahların da gözbebekleri dikey bir yarık biçimindedir.

Timsahların yassı burun bölgesi oldukça uzundur. Her çenede çok sayıda keskin, koni biçimli diş bulunur. Dişlerin sayısı çok uzun çeneli türlerde 100’ü aşabilir. Birbirinden bağımsız yuvaların içinde bulunan dişler sürekli yenilenirken alttan çıkan yeni diş üsttekini iterek düşürür. Timsahlann kalın dilleri ağzın tabanına sıkı biçimde bağlanmıştır ve hemen hemen hareketsizdir.

Gerçek timsahların sırt ve kuyruklannda çapraz ve uzunlamasına düzgün sıralar halinde dizilmiş iri dikdörtgen levhalar vardır. Sırtın ortasındaki çizgide bulunan levhalann üstünde iri birer çıkıntı dikkat çeker. Deniz timsahı dışındaki türlerde bu levhaların altında yaklaşık aynı büyüklükte kemiksi levhalar bulunur. Deniz timsahındaysa bu levhalar üstteki levhalardan daha küçüktür. Gerçek timsahların alt bölümlerinde bulunan levhalar ise daha küçük, düz yüzeylidir ve genellikle bunlarda kemiksi doku ya çok azdır ya da hiç bulunmaz. Kaymanlarda (Melanosuchus, Caiman ve Paleosuchus cinsleri) alt levhalar da kemiklidir.

Sırt ve karından farklı olarak gövdenin yanlarında küçük, üstü çıkıntılı pullar bulunur. Böylelikle yanlardan genişleyebilen gövde solumaya ve dişilerin gebeliği sırasında vücudun büyümesine olanak verir.

Timsahlann bacakları kısa ama güçlüdür. Sürüngenlerin çoğunda olduğu gibi ön pençeler beş parmaklıdır. Arka bacaklar daha iyi gelişmiş ve dört parmaklıdır.

Gerçek timsahlann coğrafi dağılımı Büyük Sahra’nın güneyinde kalan Afrika’nın büyük bir kesimini, Madagaskar’ı, Hindistan’ı, Sri Lanka’yı, Güneydoğu Asya’yı, Doğu Hint Adalannı, Avustralya’nın kuzeyini, Meksika ve Orta Amerika’yı, Batı Hint Adalarını ve Güney Amerika’da And-lar’ın doğusu ile Rio de la Plata’nın ağzının kuzeyinde kalan bölümünü kapsar. Gerçek timsahları takımın öbür üyelerinden ayıran bir özellik de ağız kapalı olduğunda altçene-nin iki yanındaki dördüncü dişlerin dışanda kalmasıdır.