Leyleksiler takımının leylekgiller ailesinden kuş. Büyük boylu kuşlar olan leyleklerin yaklaşık yirmi türü vardır. Avrupa da en yaygın olanları beyaz leylek ya da ak leylek ve karaleylektir. Beyaz leylek 1 m boyunda, beyaz tüylü, siyah uçma telekleri bulunan, gagası ve ayakları kırmızı bir kuştur; düz olan gagasının uzunluğu 15 sm kadardır; kanatlar uzundur ve ve dinlenme durumunda kuyruğu geçer. İnsanlardan kaçmayan bir kuş olan beyaz leylek yuvasını binaların, ağaçların, odun yığınlarının ve bacaların tepesine yapar. Biçim bakımından beyaz leyleğe çok benzeyen karaleylek, 95 sm boyunda, yalnızca bedeninin alt bölümü beyaz olan, tümüyle siyah tüylü, gagası ve ayakları kırmızı bir kuştur. İnsana yakın olmayı sevmez, daha çok ıssız yerlerden hoşlanır ve yuvasını ormanlık bölgelerde yüksek ağaçların tepesine yapar.
Erkek ve dişi leylek yuvayı birlikte yapar; erkek gerekli malzemeyi taşır, dişi leylek her biri altı ve yedi sm uzunlukta, genellikle dört yumurta yumurtalar ve bir aydan daha uzun bir süre kuluçkaya yatar; gündüzleri bazen erkeklerin de yumurtaların üstünde kuluçkaya yattığı görülür. Soğuklar başlamadan göç eden çiftler, ilkbaharda geri gelip eski yuvalarına yerleşirler. Uysal bir yaradılışta olan leylek, böcekler ve sürüngenlerle beslenir; sıcak ve ılıman bölgelerde yaygın olarak bulunan bu göçmen kuş, yavrularını uzun süre besler, ilk uçma denemeleri sırasında onlar, kanatları üstünde taşır ve yeterince gelişip güçlendirmedikçe yuvadan bırakmaz.
Leylek Avrupa da, Kuzey Afrika da ve Türkiye den Japonya ya kadar Asya da yaşar, kış aylarını genellikle tropikal Afrika da ve Hindistan da geçirir. Leylekler göçleri sırasında deniz aşırı yolculuklardan kaçındıkları için daha çok Cebelitarık, İstanbul Boğazı ve Süveyş kanalı üstünden geçerler.
|